Türkiye’yi yasa boğan Güneydoğu bölgesindeki depremlerin ardından vatandaşlar depremle ilgili bilgileri araştırmaya devam ediyor. Son günlerde sosyal medyada sık sık bahsedilen Crush sendromu da merak edilen konular arasındaki yerini aldı. İngilizce bir kelime olan “crush” ezmek anlamına geliyor. Crush sendromu, depremde enkaz altından kurtarılan vatandaşların yaşamsal fonksiyonları için çok kritik bir öneme sahip olduğu için uzmanlar bu konuda uyarılarda bulunuyır.
Crush Sendromu Nedir?
Depremzedelerin enkaz altından çıkarılıp hayata döndürülmesi sırasında meydana gelen Crush sendromu, mutlaka dikkat edilmesi gereken bir durum. Çünkü belirtilerine dikkat edilmediği takdirde Crush sendromu yüzünden hayatını kaybeden insanlar oluyor. Araştırmaların sıklaştığı Crush sendromu nedir, nasıl anlaşılır, tedavisi nelerdir gibi soruların yanıtlarını uzmanlar verdi. Uzmanlara göre Crush sendromu, vücudun baskıya maruz kalması sonucunda oluşan ödem, şok, böbrek yetmezliği, kalp ve solunum yetmezliği sonuçların tümüne verilen isimdir.
Crush Sendromu Neden Olur?
İş ve trafik kazalarında alınan darbelerde de görülen Crush sendromu, genellikle çığ düşmesi veya depremle yıkılan binalarda yaralanan kişileri ilgilendiriyor. Göçük altında kalmak vücuda aşırı baskı uyguladığı için Crush sendromuna yol açıyor. İlk olarak 1909 yılında Mesina depreminde fark edilen bu sendromu, depremden sağ kurtulan kişilerde bazı belirtilere yol açıyor. Depremde enkaz altından sağ çıkarılan kişilerde meydana gelen bazı semptomlara dikkat edilmediği takdirde kişinin sonradan hayatını kaybetmesi gibi riskli sonuçlara neden olabiliyor.
Crush Sendromu Belirtileri Neler?
Depremde yıkılan binalarda enkaz altında kalan kişiler, uzun süre baskı ve basınca maruz kaldığında Crush sendromu geçirebilir. Dışarıdan bakıldığında sağlıklıymış gibi görünen kişilerde Crush sendromu belirtilerinin olup olmadığına mutlaka dikkat etmek gerekir. Bu sağlık sorunuyla ilgili açıklamalara göre Crush sendromu belirtileri kahverengi idrar, ödem, halsizlik, aritmi ve düşük tansiyondur. Uzmanlar, enkaz altından çıkarılan kişilerin başta sağlıklı görünmesine aldanmayıp hemen gerekli tıbbi müdahalenin yapılması gerektiğini hatırlatıyor.
Crush Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Göçük altından sağ çıkarılan kişi potasyum ve ezilen doku proteinlerinin kana karışması sonucu ciddi sağlık sorunları yaşayabilir. Kandaki protein ve potasyumun artması, böbrek, kalp ve akciğer gibi organları olumsuz etkiler. Bu nedenle enkazdan sağ çıkan kişilerde bir süre sonra kan basıncında düşme, solunum yetmezliği ve ölüm meydana gelir.
Crush sendromu tedavisinde ilk müdahale saatte 1 litre hızla, kandaki sıvı oranını arttırmak olmalıdır. Bu yüzden enkaz altından sağ çıkarılan kişilere vakit kaybetmeden serum takviyesi yapılması gerekir. Potasyum değerinin düşürülmesi ve fasiotomi gibi müdahaleler Crush sendromu tedavisinde yaygın yöntemlerdir. Diyaliz ise gerekli görülmesi halinde başvurulan bir tedavi yöntemidir.
