2022 yılının nerede ise tamamında yüksek seyreden enflasyon her alanda olduğu gibi emlak alanında da ciddi sıkıntıların ortaya çıkmasına sebebiyet vermişti. Enflasyon rakamlarına bağlı olarak hesaplanan aylık kira artış oranının rekor seviyelere dayanması sebebi ile kiracıları koruma altına almak için harekete geçen yetkililer, yüzde 25’lik artış sınırı getirmişlerdir. Temmuz 2023 döneminde sona eren artış kısıtının ardından yeniden bir değerlendirmede bulunan yetkililer ilgili uygulamanın 1 yıl daha devam edeceğini duyurdu.
Kira artış oranlarının enflasyondan bağımsız olarak 1 yıl daha yüzde 25 oranında uygulanacağının duyurulması ile birlikte zaten var olan kiracı- mülk sahibi anlaşmazlıkları daha da artmaya başladı. Özellikle büyük şehirlerde kira artış sınırını hiçe saymaya çalışan birçok mülk sahibi, kiracıları ile davalık oldu. Mahkeme koridorlarını dolduran anlaşmazlıklara yönelik yeni bir karar alan yetkililer, bu tip konularda mahkemeden önce arabulucuya başvurulmasını zorunlu kıldı.
Eylül ayında yürürlüğe giren arabuluculuk uygulaması ile ilgili birtakım değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, sistemin yoğun bir ilgi ile karşılaştığına dikkat çekti.
İKİ HAFTADA 14 BİNİ AŞTI
Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe girmiş olan arabuluculuk uygulaması ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, yoğun ilgiye dikkat çekti. 1- 15 Eylül tarihleri arasında 14 binin üzerinde başvurunun kayda geçmiş olduğunu belirten Özelmacıklı, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “1 Eylül tarihinden itibaren ilk 15 gün içerisinde kira anlaşmazlıklarından dolayı 12 bine yakın dava, ortaklığın giderilmesi olarak bilinen izale- i şuyu davalarından dolayı bin 271 dava, kat mülkiyetinden dolayı 893 dava, komşuluk uyuşmazlıklarından dolayı 114 dava, tarımsal üretimden dolayı 68 dava yani toplamda 14 bin 385 dava için başvuru yapıldığını Adalet Bakanı Yılmaz Tunç açıklamıştı.”
Arabuluculuk uygulamasında anlaşmazlıklara çözüm geliştirdiğini ifade eden Özelmacıklı, söz konusu dosyalardan hiç değil ise yüzde 50’sinin sistem dahilinde çözüme kavuşturulması durumunda yargıdaki yükün ciddi oranda hafifletileceğini belirtti.
AVUKATTAN ÖNEMLİ BİLGİLENDİRME
Tüm anlaşmazlıkların arabuluculuk kapsamında çözülemeyeceğini belirten Avukat Cenk Söbe, ‘borç’ vurgusu ile dikkat çekti. Söbe, bir kiracının kira sözleşmesini kabul etmiş olmasına rağmen borcunu ödememiş olması halinde dava yolunun açık olduğunu belirtti. Söbe, konu ile ilgili olarak şöyle bir örneklendirmede bulundu: “5 bin TL borcu var, 3 ay ödemedi ve borç 15 bin TL oldu. Bu durumda mal sahibi arabulucuya başvurmadan direk olarak tahliye davası açabilir. Aksi takdirde ‘taahhüdüm var evi boşalt, kızım evleniyor’ gibi durumlarda mal sahibi arabulucuya başvuru yapmak durumunda. Yani direkt dava açılması söz konusu değil.”
